Dil
bağı – Ankiloglossi
Çocuklarda dil
hareketlerini kısıtlayan dil bağı (dil frenulumu) sıklıkla görülmektedir.
Çocukların yaklaşık %3'ünde görülen bu durum bazı durumlarda hiç bir sorunda
neden olmasa da, bazen beslenme ve konuşma sorunlarına neden olabilir.
Nasıl gelişir?
Bebeğin
anne karnındaki gelişimi sırasında dil ağız tabanına yapışık bir şekilde
gelişir ve zamanla ağız tabanından ayrılarak normal, serbest halini alır.
Gelişim sırasında yaşanan bazı aksaklıklar nedeniyle bu ayrılma tam olmaz ve
dil bir bağ yardımıyla ağız tabanına bağlı olmaya devam edebilir. Bu durum dil
bağı, dil frenulumu, ankiloglossi olarak isimlendirilir.
Nasıl tanı
alır?
Dil bağı
her hangi bir semptom göstermezse aile tarafından tesadüfen veya doktorun rutin
kontrolü sırasında tehşis edilebilir. Beslenme bozukluğu veya konuşma döneminde
yaşanan zorluklar (bazı harfleri söyleyememe) zamanı şübhelenilmesi
durumundaysa Çocuk Cerrahının muayenesinde kolaylıkla tanı konulabilir.
Hangi sorunlara
neden olabilir?
Dil bağı
bazı durumlarda asemptomatik olsa da, bazı durumlarda beslenme ve konuşma
bozukluklarına neden olabilir. Yenidoğan döneminde sorun yaratmayan dil bağı,
çocuğun konuşma döneminde bazı harfleri söyleyememesine neden olabilir.
Yenidoğan döneminde dil hareketlerini
kısıtlayan dil bağı olan bebekler meme başını rahat kavrayamaz ve emerken çabuk
yorulur. Bu durum çouğun yeterli beslenmemesine ve açlık çekmesine neden
olabilir. Bunun dışında düzgün ememeyen çocuklar annesinin meme başını ısırarak
emmeye çalışır. Bu zamana da meme başında ağrılı çatlaklar ve sonrasında mastit
gibi istenmeyen durumlar gelişebilir.
Konuşma dönemindeki çocuklarda dil
bağı mevcudiyeti dil hareketlerini kısıtlayar. Telaffüzünde dil hareketlerinin
önemli olduğu harfleri ('d', 'n', 't') söyleyememesine ve konuşma bozukluğuna
yol açar. Bu durum gelişmekte olan çocuğun psikolojisini kötü yönde
etkileyebilir.
Daha ciddi dil bağlarında dil ucunun
çatallı olması ve dilin ağızdan dışarı çıkarılamaması da çocukların
psikolojisini etkileyebilir.
Bunun dışında dil ağız içi hijyen için önemli bir organ
olduğundan, hareketlerindeki kısıtlamalar ağız kokusuna ve ileri dönemde diş
çürüklerine neden olabilir.
Nasıl tedavi
edilir?
Dil
bağının tedavisi her zaman için cerrahi olarak bu bağın kesilmesidir. Yenidoğan
döneminde bu bağın zar yapısında ve damarsız olabilmesi nedeniyle poliklinik
şartlarında makasla kesilmesini önerenler mevcut. Fakat kanama, enfeksiyon,
ağrı riskine karşın hafif sedasyonla ameliyathane şartlarında kısa bir işlemle
koter yardımıyla kesilmesi daha uygun olacaktır. Çok kalın dil bağlarının yine
ameliyathane şartlarında sedasyon yöntemiyle kesilerek, gereklilik halinde
dikişle dikilmesi önerilmektedir. Sonrasında çocuk hemen beslenir ve eve
taburcu edildir.
Bazı durumlarda yenidoğan
dönemindeki beslenme sorunları, çocukluk dönemindeki konuşma bozuklukları dil
bağıyla bağlantılı olmayabilir. Bu nedenle de beslenme bozukluğuna neden
olabilecek durumların araştırılması için çocuk doktorunun muayenesi, konuşma
bozukluğu olanlardaysa logoped muayenesi gerekmektedir.
Op.
Dr. Anar GURBANOV
