Hipotiroidi,
tiroid bezinin yeterli tiroid hormonu üretmediği yada az üretildiği bir
endokrin bozukluktur. Hipotiroidi, çocuklarda tiroid bezinin en sık görülen hastalığıdır
ve çocukluk yaş grubunda sık görülmektedir. Öyle ki her 1250 çocuktan birinde
hipotiroidi görülmektedir. Ancak ergenlik döneminde hipotiroidi sıklığı
artmakta ve her 20-25 ergen çocuktan birinde hipotiroidi saptanmaktadır.
Tiroid bezinde
üretilen hormonlar, çocukluk döneminde normal büyüme ve gelişme ile kemik
gelişimi ve metabolizmasını düzenlemek de dahil olmak üzere tüm vücut büyüme ve
gelişimi için şarttır. Çocukta yeterince tiroid hormonu üretilemezse tüm vücut
olumsuz etkilenir. Bu durumda büyüme yavaşlaması hatta durması, enerji azlığı,
okul performansında azalma gibi bulgular saptanabilir.
Çocuklarda
Hipotiroidinin sebebi nedir?
Çocuklarda
ve gençlerde en sık görülen edinilmiş hipotiroidi nedeni Hashimoto tiroiditidir.
Hashimoto tiroidinde bağışıklık sisteminin kendi tiroid bezine saldırısı sonucu
tiroid bezinin hasarlanması söz konusudur. Bunun dışında çok değişik
nedenlerden dolayı da çocuklarda hipotiroidi gelişebilir.
Çocuklarda
Hipotiroidinin bulguları nedir?
Çocuklarda
hipotiroidinin en sık bulgusu, boy uzamasının yavaşlaması veya durmasıdır. Bunun
dışında küçük çocuklarda diş çıkarmanın geçikmesi, okul performansının
azalması, yorgunluk, uyuşukluk, kabızlık, cilt kuruluğu gibi şikâyetler
görülür. Büyük çocuklarda ise ergenlik geçikmesi, kaba ses, yavaş konuşma, kaba
ve şiş yüz, saç dökülmesi, cilt kuruluğu, kilo alma, okul performansının
azalması, yorgunluk, uyuşukluk, üşüme ve guatr gibi şikâyetler görülür.
Çocuklarda
Hipotiroidinin neden çok önemlidir?
Tiroid
hormon üretiminin az ya da hiç olmaması anlamına gelen hipotiroidi hastalığında,
tüm vücut etkilenir. Özellikle çok hassas dönemler olan bebeklik, çocukluk veya
ergenlik yaşlarında hipotirodi gelişmesi, çocukları çok olumsuz etkiler. Büyüme
ve gelişmesi, zeka gelişimi, diş çıkarma, okul performansı, kabızlık, cilt
kuruluğu, erken veya geç ergenlik, saç dökülmesi ve guatr gibi bir çok probleme
neden olur. Bu nedenle hipotiroidinin tanınması ve en erken zamanda tedavi
edilmesi çok ama çok önemlidir.
Çocuklarda
Hipotiroidi tanısı nasıl konur?
Çocukların
şikâyetlerinden yola çıkarak yapılacak detaylı bir muayene yapılır. Sonrasında
kan testleri (sT4, TSH, Anti-TPO, Anti-Tg), idrar tahlili (idrar iyotu) ve
radyolojik inceleme ile tanı konmaktadır.
Çocuklarda
Hipotiroidi nasıl tedavi edilir?
Tiroid
hormonları, çocuğun büyüme ve gelişmesi için çok önemlidir. Bu nedenle
Hipotiroidili çocuklar mutlaka Çocuk Endokrinoloji Uzmanı tarafından tedavi
edilmelidir.
Hipotiroidili
çocuklarda tedavinin amacı, en kısa sürede tiroid hormon seviyelerini normal
düzeylere çıkarmak ve çocuğun normal büyüme ve gelişmesini sağlamaktır. Bu
amaçla sentetik tiroid hormonu preparatları verilmektedir (Levotiron ve
Euthyrox). Bu ilaçlar aç karnına tek doz şeklinde verilmektedir. Tedavi
esnasında serum tiroid hormon seviyeleri normale gelene kadar sık kontrol
yapılmaktadır. Serum tiroid hormon seviyeleri normale ulaşınca kontrol sıklığı
azalır (3-4 ay). İlaç kullanılırken genellikle yan etki görülmez.
